Bách khoa toàn thư há Wikipedia
Võ Trường Toản (武長纘 hoặc 武長团,[1] 1709 - tổn thất ngày 27 mon 7 năm 1792; nhằm mục tiêu ngày 9 mon 6 năm Nhâm Tý)[2], hiệu Sùng Đức bởi chúa Nguyễn Phước Ánh (còn gọi là Nguyễn Ánh, sau thống nhất non sông trở nên nhà vua Nguyễn Thế Tổ) phong tặng; là 1 căn nhà giáo nước Việt Nam phổ biến "học rộng lớn, tài năng lược thao và tiết hạnh rộng lớn người"[3] ở Gia Định nhập thế kỷ XVIII.
Bạn đang xem: võ trường toản là ai
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Theo GS. Trịnh Vân Thanh, thì tổ tiên Võ Trường Toản vốn liếng là kẻ Hoa tị nạn Mãn Thanh sang trọng trú ngụ ở Đàng Trong. Đến Lúc xẩy ra cuộc hôn nhân gia đình của công phái đẹp Ngọc Vạn, phụ nữ loại nhị của Chúa Sãi Nguyễn Phước Nguyên với vua Chân Lạp Chei Chetta (1576-1628), thì chúng ta cũng kể từ miền Trung nhập miền Nam lập nghiệp [4].
Về tiểu truyện của ông đang được đại thần Phan Thanh Giản tóm lược nhập một bài bác văn bia bằng văn bản Hán biên soạn năm Đinh Mão (1867), tạm thời dịch đi ra như sau:
- "Tiên sinh chúng ta Võ, húy Trường Toản. Đời trước hoặc trình bày là kẻ Thanh Kệ (Quảng Đức) [5], hoặc trình bày người Bình Dương (Gia Định) [6], trước lâu nghiệp nằm trong ai không biết rõ rệt. Chỉ biết sở học tập của tiên sinh đang được cho tới bậc cứng cáp, không thiếu, hóa học thiệt đem thuật nghiệp thông thái thông đạt. Xảy hồi loàn Tây Sơn, tiên sinh ở ẩn há ngôi trường dạy dỗ học[7], thông thường học tập trò cho tới bao nhiêu trăm. Ông Ngô Tùng Châu là môn sinh cao đệ nhất. Thứ cho tới là những ông Trịnh Hoài Đức, Phạm Ngọc Uẩn, Lê Quang Định, Lê chống Phẩm, Ngô Nhơn Tịnh. Bậc danh sĩ là ông Chiêu, ông Trúc đều ẩn dật. Dường như ko kể không còn được...Các ông ấy đều gặp gỡ hồi phong vận, thời trung hưng triều Gia Long đức bậc tôi nhân từ, đem người hoặc sát thân thuộc nhằm làm ra điều nhân, hoặc quên bản thân nhằm trọng tiết nghĩa, thảy đều nên công nghiệp rộng lớn...Lúc ngự nhập Gia Định, đức Thế Tổ Cao hoàng thượng hằng triệu tiên sinh cho tới đối ứng...Tiên sinh ko hứng đi ra thực hiện quan lại, nên phiên phiến ko thấy được sự nghiệp. Từ thuở tiên sinh lấy lối học tập nghĩa lý nhằm giáo hóa, không những đương thời đào tạo và huấn luyện được rất nhiều bậc nhân tài, mà còn phải truyền thuật, giảng luận, trau dồi về sau"...[8]

Võ Trường Toản tổn thất ngày mồng 9 mon 6 năm Nhâm Tý (tức 27 mon 7 năm 1792).
Hiện ni văn thơ của Võ Trường Toản chỉ từ lưu truyền một bài bác "Hoài cổ phú", viết lách bằng văn bản Hán, nhiều năm 24 câu[9].
Được tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]
Hay tin yêu ông tổn thất, chúa Nguyễn cảm mến, tiếc thương, ban kể từ hiệu là "Gia Định xử sĩ Sùng Đức Võ tiên sinh" (nghĩa là bậc xử sĩ Võ tiên sinh, người Gia Định, sùng về đạo đức nghề nghiệp và là như phụ vương của Vua) nhằm ghi nhập mộ [10].
Để tưởng niệm công đức của thầy (như cha), Vua Gia Long cũng đều có song liễn tưởng niệm:
- Sinh chi phí giáo huấn đắc nhân, vô tử nhi hữu tử
- Một hậu thịnh danh bên trên thế, tuy rằng vong fake bất vong"
Dịch nghĩa:
- Lúc sinh sống, giáo dục được người, ko con cái nhưng mà như có
- Khi tổn thất, tiếng vang còn nhằm, thân thuộc tan danh vẫn còn đó. [11].
Hiện nhập Tụy Văn lâu ở trong khuôn viên Văn Thánh Miếu Vĩnh Long đem đặt điều bài bác vị thờ ông.
Xem thêm: ai là người xây thành cổ loa
Tên ông còn được mệnh danh cho những dự án công trình công nằm trong, như mặt phố, ngôi trường học tập.
Khu mộ và thông thường thờ[sửa | sửa mã nguồn]
Hài cốt ở trong nhà giáo Võ Trường Toản khi đầu được chôn bên trên thôn Hòa Hưng, là điểm ông từng ngồi dạy dỗ học tập (xem đình Chí Hòa). Theo Huỳnh Minh, chuẩn chỉnh theo dõi lời nói tâu của Phan Thanh Giản, năm 1852, vua Tự Đức đang được ban chỉ "lập thông thường thờ, hiến ruộng nhằm phụng sự, từng năm xuân thu cúng tế" mang lại ông [12].
Sau Lúc quân Pháp cướp thân phụ tỉnh miền Đông Nam Kỳ (1862), Phan Thanh Giản, Nguyễn Thông (đốc học tập Vĩnh Long), Phạm Hữu Chánh (hiệp trấn An Giang), hiệp cùng với nhiều sĩ phu không giống đang được sang cát di cốt của Võ Trường Toản (cùng bà xã và con) về xã chỉ Thạnh (Ba Tri, Ga Tre), với ý tức thị ko nhằm mộ thầy ở trong vùng quản lý của quân xâm lăng. Ngày sang cát (28 mon 3 âm lịch năm 1867), Nguyễn Thông đang được thay cho mặt mày những nho sĩ đứng thực hiện căn nhà lễ.

Khu mộ của Võ Trường Toản được đứa ở xã chỉ Thạnh (trước trên đây gọi là thôn Mù U) gọi là "khu mộ ông Hậu Tổ", vì như thế ông là người dân có công truyền dạy dỗ luân lý Khổng Mạnh ở vùng khu đất Đồng Nai - Gia Định. Tại trên đây, ngoài ngôi mộ ông, còn tồn tại mộ bà xã và phụ nữ (vợ ông xã ông chỉ sinh được một gái, bị bệnh dịch tổn thất kể từ nhỏ). Cả thân phụ đều được kiến thiết theo hình thức voi phục, ở trong khuôn viên thông thoáng. Tại ngoài quần thể mộ, phía phía bên phải là 1 nhà thời thánh nhỏ rất đẹp với cái cong, nhị tầng, và phía bên trong đem đặt điều tượng của ông.
Khu mộ và thông thường thờ đang được Sở Văn hóa tin tức đi ra đưa ra quyết định thừa nhận là Di tích lịch sử vẻ vang cung cấp quốc gia ngày 24 mon một năm 1998[13] và Quyết quyết định số 2654/QĐ-UB của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Ga Tre phát hành ngày 18/8/2000 không ngừng mở rộng Khu di tích lịch sử bên trên phần khu đất tịch thu của ông Phan Văn Năm, lúc này (2016) căn nhà ông Năm ở đối lập cổng chủ yếu và ông cũng chính là người trước tiên coi sóc Khu di tích lịch sử mộ cụ Võ.
Một vài ba hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
-
Xem thêm: cam cam tv là ai
Đình Chí Hòa, điểm căn nhà giáo Võ Trường Toản từng ngồi dạy dỗ học tập.
-
Tượng căn nhà giáo Võ Trường Toản ở nhập đình Chí Hòa.
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Trang chủ » Văn hóa nghệ thuật » Tác gia » Cổ đại (? ÷ 1887) » Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn (1427 » Võ Trường Toản - 武長团
- ^ Triệu, Nguyễn (1941). “Võ Trường Toản”. Tri-Tân Tạp-Chí. 1: 7.
- ^ Nguyễn Q. Thắng – Nguyễn chống Thế, Từ điển hero lịch sử vẻ vang Việt Nam. Nhà xuất phiên bản Khoa học tập xã hội, 1992, tr. 972.
- ^ Theo GS. Trịnh Vân Thanh,Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển (tập hạ), Nhà xuất phiên bản Hồn Thiêng, TP.Sài Gòn, 1966, tr.1450-1452.
- ^ Thanh Kệ lúc đó nằm trong dinh thự Quảng Đức; ni nằm trong thị trấn Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
- ^ Đây là thị trấn Bình Dương (Sài Gòn), nằm trong phủ Gia Định; ni nằm trong Thành phố Xì Gòn.
- ^ Nơi ông dạy dỗ học tập hoàn toàn có thể là đình Hòa Hưng, ni là đình Chí Hòa nằm trong Q10.
- ^ Phan Thanh Giản biên soạn bài bác minh này vào trong ngày 28 mon 3 năm Đinh Mão (1867), tức trước lúc ông tử tiết đem bao nhiêu mon. Bản dịch bên trên là của Huỳnh Minh, Gia Định xưa (Nhà xuất phiên bản Văn hóa - tin tức in lại năm 2006, tr. 151). Có xem thêm thêm thắt phiên bản dịch của Ca Văn Thỉnh in nhập sách Võ Trường Toản của Nam Xuân Thọ (Tân Việt, TP.Sài Gòn, 1957, tr. 10).
- ^ Nguyên phiên bản đem chép nhập Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển, sách đang được dẫn.
- ^ Theo văn bia đang được dẫn. tin tức thêm: Mãi cho tới mon 9 năm Kỷ Mão (1819), vua Gia Long (tức chúa Nguyễn Phúc Ánh) còn đồng ý buông tha thuế mang lại con cháu Xử sĩ Võ Trường Toản là Võ Tài Đồng, nhằm tỏ lòng ngưỡng mộ (theo Quốc triều sử toát yếu, Nhà xuất phiên bản Văn học tập, 2002, tr. 149).
- ^ Bộ liễn bên trên từng được lưu lưu giữ bên trên đình Chí Hòa. Tiếc rằng, vì như thế thời hạn và vì như thế bảo vệ tầm thường, nên cỗ liễn đã biết thành gãy mục năm 1980 [1] Lưu trữ 2009-09-03 bên trên Wayback Machine.
- ^ Năm ban chỉ và những chữ nhập ngoặc đều trích kể từ văn bia đang được dẫn.
- ^ Mộ căn nhà giáo Võ Trường Toản [2] Lưu trữ 2012-07-30 bên trên Wayback Machine.
Bình luận